สัมผัส พึ่งประดิษฐ์  (2469 – 2567)

เขียนโดย…อานันท์ หาญพาณิชย์พันธ์

......................................

 หลัง “กบฏวังหลวง “ พ.ศ.2492

14 สิงหาคม 2494  พล.ท.สวัสดิ์ ส.สวัสดิเกียรติ รักษาการแทนผู้ประศาสน์การ  ออกคำสั่งห้ามนักศึกษา 9 คนที่เกี่ยวข้องกับขบวนการสันติภาพ เข้าเรียนเป็นเวลา 1 ปี (ทวีป วรดิลก, มารุต บุนนาค, ลิ่วละล่อง บุนนาค, ประจวบ อัมพะเศวต, อาทร พุทธิสมบูรณ์, ปริญญา ลีละศร, ไวฑูรย์ สินธุวณิชย์, อารีย์ อิ่มสมบัติ และพรชัย แสงชัจจ์)

และต่อมา มีคำสั่งไล่นักศึกษาออก 5 คน ในฐานะยุยงให้เพื่อนนักศึกษากระด้างกระเดื่องต่อรัฐบาล (ทวีป วรดิลก, อาทร พุทธิสมบูรณ์, ประจวบ อัมพะเศวต, ลิ่วละล่อง บุนนาค และปริญญา ลีละศร)

10 พฤศจิกายน 2494  รัฐบาลจอมพล ป. พิบูลสงคราม สั่งจับกุมนักศึกษาธรรมศาสตร์ 7 คน ข้อหากบฏภายในและภายนอกราชอาณาจักร  (มารุต บุนนาค – ประธานนักศึกษา, สัมผัส พึ่งประดิษฐ์ – เลขานุการกรรมการนักศึกษา, เฉลียว พิศลบุตร,  สมบัติ สุวรรณชีพ, ประดิษฐ์ สมรรถจันทร์, อารีย์ อิ่มสมบัติ,ชาญ แก้วชูใส) และเพิ่มเติมอีก 3 คน ที่ร่วมกันจัดแสดงละครเรื่อง “ผิดแผ่นดิน” (สุวิทย์ เผดิมชิต, สิงห์ชัย มังคนรา และประจวบ อัมพะเศวต)

นอกจากนี้ยังจับกุมนักคิด นักเขียน นักหนังสือพิมพ์อีกหลายคน (เปลื้อง วรรณศรี, กุหลาบ สายประดิษฐ์, อุทธรณ์ พลกุล, ปาล พนมยงค์, สุภา ศิริมานนท์, เจริญ สืบแสง และอารีย์ ลีวีระ)

บรรดาบุคคลที่ถูกจับข้อหากบฏครั้งนั้นได้รับการบันทึกในประวัติศาสตร์การเมืองไทยว่า

“กบฏสันติภาพ”

(หนังสือ 80 ปี ชีวิตสัมผัส พึ่งประดิษฐ์)

.......................................

เดือนธันวาคม พ.ศ.2498  พรรคคอมมิวนิสต์ได้ออกนิตยสารฉบับใหม่ชื่อ ปิตุภูมิรายสัปดาห์ มุ่งเสนอสาระด้านข่าวสารและการเมือง โดยมีเปลื้อง วรรณศรี เป็นบรรณาธิการ  กองบรรณาธิการ ได้แก่ สัมผัส พึ่งประดิษฐ์ และจิตร ภูมิศักดิ์ เป็นต้น

(หนังสือ ธง แจ่มศรี ใต้ธงปฏิวัติ  หน้า 354)

.............................

เมื่อศูนย์การนำของพรรคต้องการที่จะปรับปรุงงานชนบทให้เข้มแข็งมากขึ้น จึงอาศัยผู้ปฏิบัติงานที่กลับจากจีนหลายคนไปเคลื่อนไหว เช่น เขตงานหัวเมืองภาคกลาง คุณรวม วงศ์พันธ์ ไปเป็นครูที่สุพรรณบุรี  คุณสัมผัส พึ่งประดิษฐ์ และคุณเจริญ วันรัตน์ ไปอยู่ที่บ้านท่าไม้รวก อำเภอท่ายาง จังหวัดเพชรบุรี  คุณไวฑูรย์ สินธุวณิชย์ ไปขยายงานที่จังหวัดระยอง เพื่อสร้างงานในภาคตะวันออก  คุณวิทย์ อุดมประเสริฐ เป็นครูอยู่ที่สามง่าม อำเภอกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม  คุณสีห์ อโณทัย ไปเป็นครูอยู่จังหวัดเชียงใหม่ …มีผู้ปฏิบัติงานที่ไปช่วยเช่นคุณฝังโพธิ์ บุญเลี้ยง คุณวงจันทร์ พุทธเกื้อกูล ...คุณเจริญ วรรณงาม และ ม.ล.ปรีชา นวรัตน์ เคลื่อนไหวอยู่ในเขตจังหวัดนครพนม ...คุณไวฑูรย์ สินธุวณิชย์ ซึ่งเคลื่อนไหวอยู่ที่ระยองและถูกเพ่งเล็งอย่างมากเพราะครอบครัวเป็นที่รู้จัก  ผู้ว่าราชการจังหวัดซึ่งคุ้นเคยกับบิดาของคุณไวฑูรย์จึงเรียกไปตักเตือน  ดังนั้นคุณวิรัช อังคถาวร ซึ่งขณะนั้นเป็นผู้รับผิดชอบภาคใต้ จึงมอบหมายให้คุณไวฑูรย์เดินทางไปอยู่ภาคใต้ ใช้ชื่อจัดตั้งว่า “คุณขาบ”

(หนังสือ ธง แจ่มศรี ใต้ธงปฏิวัติ หน้า 361)

......................................

พรรคคอมมิวนิสต์ไทยได้จัดให้มีการประชุมสมัชชาพรรคครั้งที่ 3 ขึ้น เริ่มตั้งแต่วันที่ 28 กันยายน พ.ศ.2504    ที่ประชุมได้เลือกกรรมการกลาง 24 คน ...ลำดับที่ 17 สัมผัส พึ่งประดิษฐ์

 คณะกรรมการกลางได้เลือกกรมการเมือง 7 คน (เจริญ วรรณงาม, พายัพ อังคสิงห์, ธง แจ่มศรี, ทรง นพคุคณ, ประสิทธิ์ ตะเพียนทอง, รวม วงศ์พันธ์, วิชัย อ่วมพันธ์เจริญ – เจริญ วรรณงาม ได้รับเลือกให้ดำรงตำแหน่งเลขาธิการที่หนึ่งของพรรคในชื่อจัดตั้งว่า “มิตร สมานันท์”)  ส่วนกรมการเมืองสำรอง ได้แก่ ผิน บัวอ่อน, สัมผัส พึ่งประดิษฐ์, อุดม ศรีสุวรรณ และอัศนี พลจันทร

(หนังสือ ธง แจ่มศรี  ใต้ธงปฏิวัติ หน้า 384)

...........................

“การต่อสู้ย่อมเป็นไปตามสภาพของสถานการณ์แต่ละยุคแต่ละสมัย มีทั้งชนะ ผิดพลาดเสียหาย ถูกจับกุมปราบปราม ประหัตประหาร ซึ่งเป็นธรรมดาของการต่อสู้ที่ไม่อาจหลีกเลี่ยงได้ในกระบวนการต่อสู้ เพราะการต่อสู้ไม่ใช่สูตรสำเร็จ ซึ่งคนรุ่นต่อไปจะต้องสืบทอด ศึกษา ค้นคว้าหาสัจจะ ประสานกับสภาพความเป็นจริงของประเทศไทย เพื่อพัฒนาการต่อสู้ของประชาชนให้ก้าวหน้าต่อไป”

(หนังสือ 80 ปี ขีวิตสัมผัส พึ่งประดิษฐ์)

.....................................................

ขอคารวะ ลุงสัมผัส พึ่งประดิษฐ์

ผู้สืบสาน สร้างสรรค์ ส่งต่อ

แรงบันดาลใจ เจตนารมณ์ อุดมคติ

และศักดิ์ศรีแห่งมนุษย์

อย่างไม่ท้อถอย ยำเกรง

ตลอด 98 ปีของชีวิต

13 สิงหาคม 2567

สนใจสมัครสมาชิกผู้มีส่วนร่วมกับสถานีข่าว สปท.  โปรดคลิ๊ก  

รำ